Nghi lễ Giỗ tổ Hùng Vương truyền thống được tiến hành như thế nào là điều mà rất nhiều người hiện vẫn chưa hiểu tường tận. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu để biết rõ hơn về những nghi lễ truyền thống của dân tộc trong ngày lễ quan trọng này nhé!
Các nghi lễ Giỗ tổ Hùng Vương truyền thống
Lễ rước kiệu
Ngày nay, lễ Giỗ tổ Hùng Vương – lễ hội đền Hùng đã được nâng cấp về quy mô và hình thức để phù hợp và đáp ứng với nhu cầu của đông đảo nhân dân về thực hành tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Có thể bạn muốn xem thêm:
- Những món ăn Giỗ tổ Hùng Vương không thể nào bỏ qua
- Giỗ tổ Hùng Vương diễn ra ở đâu? Lễ hội có ý nghĩa gì?
- Tìm hiểu về ý nghĩa ngày Giỗ tổ Hùng Vương của nước ta
Vì vậy, đội hình rước kiệu lễ vật trong lễ cúng Giỗ tổ Hùng Vương tại các di tích thờ cúng Hùng Vương ở đền Hùng và trên địa bàn tỉnh Phú Thọ cũng được Nhà nước và chính quyền cùng nhân dân địa phương bổ sung, nâng cấp về hình thức với phương châm: Vừa dân tộc, vừa hiện đại, vừa bảo tồn những nghi thức truyền thống, vừa tiếp thu những nghi thức đương đại nhưng phù hợp với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, vẫn đảm bảo tính trang nghiêm, thành kính trong lễ hội. Thành phần cơ bản của đội hình rước kiệu lễ vật cụ thể như sau:
- Đi đầu là đội cờ Tổ quốc, cờ thần.
- Trống, chiêng.
- Đội cờ hội.
- Đội tàn, tán, lọng.
- Đội rước bát bửu.
- Rước Kiệu Văn (hoặc kiệu bát cống).
- Đội (phường) Bát âm (nhạc rước).
- Chủ tế.
- Đội hình tế (ban tế).
- Lãnh đạo UBND địa phương và đại biểu; quần chúng nhân…
Lễ tế và dâng hương tại Đền Thượng
Nghi lễ Giỗ tổ Hùng Vương khi dân hương gồm các bước:
- Nghênh thần: Đón vua Hùng và các Thần linh về ngự tại Long ngai, bài vị tại di tích. Chủ tế lễ 4 vái.
- Hiến lễ: Dâng lễ lên ban thờ (hương án, án gian) thờ cúng vua Hùng và các Thần linh 3 lần, mỗi lần chủ tế và bồi tế đều quỳ để hiến lễ, đọc văn tế (đọc chúc).
- Ẩm phúc và thụ tộ: Chủ tế nhận lộc của vua Hùng và các Thần linh ban .
- Lễ tạ: Kết thúc buổi tế, chủ tế lễ 4 vái.
Dâng hương: Sau khi lễ tạ, từng người trong đoàn tế lễ sẽ tiến hành dâng hương lên vua Hùng và các Thần linh. Theo tín ngưỡng truyền thống của dân tộc Việt Nam vẫn quan niệm “tay trái” là “tay tôn kính” vì vậy, khi thắp hương, tay phải cầm nhang, tay trái bao ngoài tay phải, đưa lên ngang ngực (không cần phải đưa lên tới ngang hai lông mày hoặc lên khỏi đầu). Đầu nhang hơi nghiêng một chút, nếu vái cao cũng không đưa nhang quá hai lông mày, nếu vái thấp thì từ ngực vái xuống, giống như vẽ thành một nửa vòng tròn. Nếu không cầm nhang thì hai tay nắm lại, đặt như trên và đưa lên ngang ngực, đầu cúi xuống thành nửa vòng tròn.
Lễ bái (vái): Khi cúng tế, người ta dùng tay trái để cắm nhang vào lư hương. Khi quỳ lạy, bàn tay phải nắm lại, bàn tay trái bao nắm tay phải, đưa hai tay lên giữa hai lông mày rồi quỳ vái xuống đất. Khi lạy xuống thì quỳ gối phải trước rồi mới tới gối trái. Khi đứng lên thì gối trái co lên trước kế đến gối phải rồi toàn thân đứng lên, cũng có nơi quỳ hai gối xuống và lên cùng một lúc.
Lễ vật dâng lên trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương
Có thể bạn quan tâm:
- Tết Trung thu – Ngày Tết đoàn viên của mọi gia đình
- Tết Đoan Ngọ – Nguồn gốc và ý nghĩa trong văn hóa Việt Nam
Lễ vật dâng lên trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương thường có:
Lễ chay: 18 chiếc bánh chưng, 18 chiếc bánh giầy, con số 18 tượng trưng cho 18 chi đời vua Hùng. Ngoài ra còn có hoa quả, bánh tùy theo đặc sản của từng địa phương như: Bánh mật, bánh gai, kẹo bánh và hoa thơm, trái ngọt, trầu cau, nước lã sạch… để dâng cúng.
Lễ mặn: Theo truyền thống và theo thuyết tam sinh thì lễ vật thờ cúng vua Hùng được chuẩn bị gồm: Thịt lợn, thịt bò, thịt dê. Tuy vậy, để phù hợp với tình hình của từng địa phương, tránh lãng phí thì lễ vật hiện nay thường là thủ lợn với ván xôi trắng hoặc gà trống với ván xôi trắng kèm theo rượu trắng.
Hương nhang: Theo quan niệm dân gian, nhang tượng trưng cho sự “vô vi,” hoa tươi tượng trưng cho “tự nhiên,” nước trong tượng trưng cho “thanh tịnh,” đèn nến tượng trưng cho sự “thuận hòa: biến hóa theo chiều thuận”, nghĩa là bốn vật phẩm trên nói lên ý niệm cơ bản của tín ngưỡng truyền thống: Thanh tịnh, vô vi, tự nhiên, thuận hòa.
Qua bài viết trên đây chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về những nghi lễ Giỗ tổ Hùng Vương rồi phải không? Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn biết cách chuẩn bị một mâm lễ cúng Giỗ tổ năm 2022 tươm tất, đầy đủ nhất.
Tổng hợp: sukienquanhta.net
